Исхак Раззаков атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университети

Технологиялык институт


Технологиялык институту 1954-жылы негизделген жана көп жылдар бою Борбордук Азиядагы негизги билим берүүчү жана илимий борбор болуп келет. 1961-1991-жылдары институт азык-түлүк боюнча адистерди бир гана Кыргызстан үчүн эмес, Өзбекстан, Түркмөнстан жана Казакстан үчүн кооперативдик жалдоодо даярдаган. Бүгүнкү күндө Технология факультети: - бул 1000ден ашуун студент, анын ичинде Казакстан, Россия, Өзбекстан жана Түркмөнстандан келген студенттер; 6 кафедра, "Технолог" окуу-практикалык борбору, "Кадрлар индустриясы" билим берүү борбору, "Сайма" студенттердин сүрөт көркөм өнөрканасы, Билим берүү рестораны, Окуу жана илимий лабораториялар, компьютердик класстар.

Институттун кафедралары билим берүү процессин лицензияларга, Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министрлигинин Техникалык жана технологиялык билим берүү боюнча УМО тарабынан бекитилген үлгүлүү окуу программаларынын жана Мамлекеттик жогорку кесиптик билим берүү стандарттарынын негизинде иштелип чыккан окуу программаларына ылайык жүргүзүшөт.

 

Бүтүрүүчү кафедралар:

"Тамак-аш азыктарын өндүрүү технологиясы" – кафедрасынын башчысы, т.и.д., профессор Мусулманова М.М.;

"Консервалоо технологиясы" - кафедрасынын башчысы, т.и.к., доцент Коджегулова Д.А.;

"Жеңил өнөр-жай буюмдарынын технологиясы" - кафедрасынын башчысы,профессор Иманкулова А.С.;

"Коомдук тамактануу азыктарынын технологиясы" - кафедрасынын башчысы, т.и.к., доцент Кошоева Т.Р.;

"Химия жана химиялык технологиялар" - кафедра башчысынын милдетин аткаруучу, доцент Сырымбекова Э.И. 

Жалпы билим берүүчү кафедралар:

"Орус тили" - кафедрасынын башчысы, ф.и.к., доцент Барсанаева Ж.С.;

Институт  бакалавр даражасы боюнча 6 билим берүү программасын ишке ашырат (күндүзгү окуу), ал эми 4 билим берүү программасын аралыкта окутууну колдонуу менен сырттан окуу боюнча ишке ашырат.

Институттун кафедраларынын профессордук-окутуучулук курамы Россия, Казакстан, Түркия, Германия, Англия, АКШ, Болгария, Япония жана башка өлкөлөрдүн алдыңкы илимий жана билим берүү борборлорунда окуудан жана кайра даярдыктан өткөн жогорку кесипкөй адистерден турат.

ТИнин окутуучулар курамына 5 (5%) илимдин доктору, 37 (37%) илимдин кандидаты, 6 Кыргыз Республикасынын Сүрөтчүлөр Союзунун мүчөлөрү кирет.

Алардын ичинен:

- Эл аралык инженердик илимдер академиясынын академиги, химия илимдеринин доктору, профессор Баткибекова М.Б;

- Кыргыз Республикасынын Инженердик академиясынын академиги, т.и.д., профессор Иманкулова А.С.;

- Инженердик Илимдер Академиясынын мүчө-корреспонденти: х.и.д., профессор Джунушалиева Т.Ш., т.и.д., профессор Мусулманова М.М., т.и.к., профессор Тамабаева Б.С.;

-Профессор Мусулманова М.М. Кыргыз Республикасынын Инженердик Илимдер Академиясынын Президиумунун мүчөсү.

Инженердик кадрларды даярдоого кошкон зор салымы үчүн, ТИнин бир катар өкүлдөрү өкмөттүк, ведомстволук жана университеттик сыйлыктар менен кошо сыйланышты. "Кыргыз Республикасынын билим берүүсүнө эмгек сиңирген ишмери" ардактуу наамы профессорлор М.Б. Баткибековага, Т.Ш. Джунушалиевага берилди. Т.Ш. Джунушалиева, А.А. Момуналиев КР Ардак грамотасы менен сыйланды. "Кыргыз Республикасынын Эл агартуусунун отличниги" наамы 32 окутуучуга, Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министрлигинин Ардак грамотасы 28 адамга, КР профсоюздарынын Ардак грамотасы - 6 адамга берилди. Факультеттин бир катар окутуучулары И. Раззаков атындагы КМТУнун ректорунун ыраазычылык каты, Ардак грамотасы менен сыйланышты. Дүйнөлүк Интеллектуалдык Менчик Уюмунун Алтын медалы менен 2012-жылы профессор М.Б. Баткибекова сыйланса, Кыргыз Республикасынын илим жана техника жаатындагы Мамлекеттик сыйлыгынын лауреаты наамы 2011-жылы профессор А.С. Иманкуловага, Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн “Тоо-кендин мыкты новатору” диплому менен профессор Б.С. Тамабаева (2013), "Политехтин даңкы" медалы менен профессорлор М.Б.Баткибекова, Т.Ш. Джунушалиева татыктуу болушкан.

Суденттершилтеме менен. 2016-2020-жылдар аралыгында студенттердин контингенти ТИнин багыттарына жана адистиктерине туруктуу суроо-талапты көрсөтөт.

ТИнин 1333 (2020/21-о.ж.) студенттеринин арасында жакынкы чет өлкөлөрдүн 36 өкүлү бар. Казакстандан - 23 адам, Россиядан - 11, Өзбекстандан - 1, күндүзгү билим берүүдө - 937 студент, сырттан окуу формасында - 342 студент.

Чет элдик университеттер менен биргеликте 3 биргелешкен билим берүү программасы (БББП) ишке ашырылууда (Россия, Германия):

- "Химиялык технологиялар" (Тюмень индустриалдык университети, Алтай техникалык университети менен); "Эт жана эт азыктарынын технологиясы" (Алтай мамлекеттик техникалык университети менен); "Жеңил өнөр-жай буюмдарынын технологиясы жана конструктиясы" (Батыш Саксон прикладдык илимдер университети менен, Цвикау, Германия).

Алматы технологиялык университети менен 5 БББПны ишке ашыруу боюнча келишим түзүлдү: "Эт жана эт азыктарынын технологиясы"; "Сүт жана сүт азыктарынын технологиясы"; "Консервалардын жана тамак-аш концентраттарынын технологиясы"; "Стандартташтыруу, сертификаттоо жана метрология"; "Нан, макарон жана кондитердик азыктардын технологиясы" шилтеме менен.

Эл аралык академиялык мобилдүүлүк Кыргыз Республикасы, Өзбекстан, Тажикстан, Казакстан ж.б. университеттердин форматында ийгиликтүү ишке ашырылып жатат: шилтеме менен

Окуудагы ийгиликтери жана илимий иштердеги, коомдук иштердеги жетишкендиктери үчүн ТИ студенттеринин өкүлдөрү: Зульфия Гадизова (2017), Илья Зыков (2018) Президенттик стипендия менен сыйланышты, бир катар студенттер И. Раззаков атындагы КМТУнун ректорунун жеке стипендиялары менен сыйланышты. "Консервалоо технологиясы" кафедрасынын 10 мыкты студенти жыл сайын "Кыргыз Коньягы" ЖЧКсынын жеке стипендиялары менен сыйланышат.

Магистр илимий даражасына. Институттун  магистратурасында 52 адам 6 билим берүү программасы боюнча окушат, анын ичинде. 1-курста -28 адам, 2-курста - 22 адам шилтеме менен

Аспирантура. Институтта сырттан окуу бөлүмүнүн 17 аспиранты бар. 14 адам бюджеттин, 3 адам контракттын негизинде окушат.

Аккредитация. GIZ долбоорунун "Борбор Азиядагы кесиптик билим берүү" программасынын алкагында Тажикстандын, Өзбекстандын жана Германиянын өнөктөштөрү менен биргеликте Германиянын ACQUIN аккредитациялоо агенттиги "Жаныбарлардан алынган тамак-аштын технологиясы жана аны өндүрүү" багыты боюнча бакалавр жана магистрдин типтүү билим берүү программаларын иштеп чыгып, аккредитациядан өттү. Бул программалар Болон процессинин критерийлерине, улуттук жогорку билим берүү тутумунун талаптарына, ошондой эле тамак-аш өнөр жайынын муктаждыктарына толук жооп берет. Бул программалар бирдиктүү жана өркүндөтүлгөн окуу программаларын түзүүдө ЕАК окумуштуулары менен окутуучуларынын кызматташтыгынын мисалы болуп саналат. Бул программалардын бүтүрүүчүлөрү Болон процессине кошулган дүйнөнүн 40 өлкөсүндө жумушка орношуп, жакынкы жана алыскы чет өлкөлөрдөгү 100дөн ашык университеттерде окуусун уланта алышат. шилтеме менен

"Технологиялык машиналар жана жабдуулар", "Стандартташтыруу, сапатты башкаруу жана метрология", "Жаныбарлардан алынган тамак-аш азыктарынын технологиясы жана аны өндүрүү", " Өсүмдүктөрдөн алынган тамак-аш азыктарынын технологиясы жана аны өндүрүү" билим берүү программалары "Кыргыз Республикасынын Билим берүү программаларын жана уюмдарын аккредитациялоо агенттигинде (ААПО) ийгиликтүү аккредитация өтүштү.

 Германиянын канцлери Ангела Меркель студенттердин - технологдордун кесипкөйлүк даярдыгын Кыргыз Республикасына жасаган расмий иш сапарынын (2017-жыл) алкагында И. Раззаков атындагы КМТУда өткөн жолугушууда белгиледи. Жылуу достук баарлашуунун жүрүшүндө студенттер ардактуу конокко курсташтары тарабынан жасалган кийизден жасалган сүрөт тартуулашты.

Окутуунун жаңы технологияларын жана окуу процессинин заманбап шаймандарын инструменттер, компьютердик техникалар, Интернет менен колдонуу институтта  окутуу тутумунун жогорку деңгээлин камсыз кылат.

Сапаттуу саясаттын жоболору ишке ашырылууда, төмөнкүлөр киргизилген: сапатты башкаруу тутуму, компьютердик тестирлөө тутуму, тармактык министрликтер жана ишканалар менен тыгыз байланышта болуу - бул профессордук-окутуучулук курамдын тажрыйбасы жана кесипкөйлүгү, кафедралардын техникалык жабдуулары менен бирге институттун  бүтүрүүчүлөрү үчүн сапаттуу кесиптик билим берет.

"Тамак-аш азыктарын жана эл керектөөчү товарларды өндүрүү технологиясы" билим берүү программасы боюнча адистерди даярдоонун багыттары жана деңгээли боюнча Кыргыз Республикасынын ЖОЖдорунун институционалдык рейтингинде 1-орунду "Тамак-аш азыктарын өндүрүү технологиясы" кафедрасы (кафедра башчысы профессор Мусулманова М.М.) утуп алды. шилтеме менен

И. Раззаков атындагы КМТУнун ТИнин  "Тамак-аш азыктарын жана эл керектөөчү товарларды өндүрүү технологиясы жана өндүрүшү", "Стандартташтыруу, сертификаттоо жана метралогия", "Өсүмдүк материалдарынан тамак-аш технологиясы жана өндүрүү", " Жеңил өнөр-жай буюмдарынын технологиясы жана конструктиясы" билим берүү программалары ЖОЖдордун ичинен HAAR / IAAR институционалдык рейтинги боюнча 1-орунга ээ болушту. шилтеме менен

И. Раззаков атындагы КМТУнун профессордук-окутуучулук курамынын сынагында "Мыкты видео сабак - 2020" диплому менен 2-орунга "Коомдук тамактануу азыктарынын технологиясы" кафедрасынын профессордук-окутуучулук курамынын өкүлдөрү татыктуу болушту шилтеме менен

Окутуунун сапатын жогорулатуу максатында институтка “Конок профессорлор” чакырылган, мисалы, 2018-жылы Берлиндин Бойт Техникалык Университетинин профессору Диана Граубаум технологиялык институтунун студенттери үчүн микробиология боюнча лекциялар курсун окуду. Германиялык профессорлор Апжи Рашедаг менен Карин Хенриктин (Beuth Hochschule fur Technic Berlin) "Тамак-аш өндүрүшүнүн процесстери жана аппараттары" сабактары боюнча лекцияларынын курсуна "Тамак-аш инженериясы" билим берүү программасынын студенттери катышты, Берлин техникалык университетинин, Латвия, Россия, Казакстан ЖОЖдорунун окутуучулары лекциялык жана лабораториялык иштерди өткөрүштү.

Институттун бүтүрүүчүлөрүн даярдоонун сапатын жогорулатууга багытталган иштерди активдештирүү максатында, эт, сүт, нан азыктары, кондитердик азыктар, консерва, сыра өндүрүү, алкоголдук ичимдиктерди өндүрүү боюнча алдыңкы ишканалардын, ошондой эле Кыргыз Республикасынын жеңил өнөр-жайынын жетекчилеринин, "GIZ Борбордук Азиядагы билим берүү”, Технологияларды Трансферттөө Борбору компанияларынын өкүлдөрүнүн, университеттин жетекчилиги жана студенттердин катышуусунда тегерек столдор өткөрүлүп жатат, жана багыттык кеңештери түзүлүп, алардын курамына тиешелүү тармактардын алдыңкы ишканаларынын өкүлдөрү кирген.

Ишканалар менен биргеликте бир катар ири улуттук жана эл аралык иш-чаралар уюштурулуп, ийгиликтүү ишке ашырылды. (Эт азыктарын жана жарым фабрикаттарды өндүрүү боюнча Кыргызстандын технологиячыларынын I Улуттук конкурсу "Касапчылар салгылашуусу", ошондой эле "Сүтчүлөр салгылашуусу", "Кондитерлер салгылашуусу", "Консервалоочулар салгылашуусу". Кыргыз Республикасынын, Казакстан Республикасынын, Тажикистан ЖОЖдорунун арасында сүт технологиясы боюнча 1-Эл аралык технологиялык олимпиада ийгиликтүү уюштурулуп, өткөрүлдү.

Институттун окуу-лабораториялык базасы институттун  билим берүү программаларын ишке ашыруунун жогорку сапатын толугу менен камсыз кылууга мүмкүндүк берет. Институттун  окуу-материалдык базасы "Технолог" окуу-практикалык борбору (Дүйнөлүк Банктын гранты), "Жеңил өнөр-жай буюмдарынын технологиясы" кафедранын "Кадрлар индустриясы" окуу-практикалык борбору, (Швейцария Өкмөтүнүн жана КМТУнун гранты), "Коомдук тамактануу азыктарынын технологиясы" кафедрасынын окуу рестораны,, институттун компьютердик класстары, кафедралардын лабораториялык базаларын модернизациялоо жана пайдаланууга берилгендигине байланыштуу чыңдалды. "Технолог" тамак-аш жана кайра иштетүү өнөр-жайынын окуу-практикалык борбору эт, сүт, нан азыктарын кайра иштетүү үчүн 4 заманбап агым, ошондой эле химиялык, микробиологиялык жана сенсордук лабораториялар, окуу бөлмөсү жана видео китепкана менен жабдылган. Борбордун аянты 1200 чарчы метр ОПБнын директору - доцент Коджегулова Д.А. GIZдин "Борбордук Азиядагы кесиптик билим берүү жана окутуу - I" долбоорунун алкагында , жаңы лаборатория жана оргтехника "Тамак-аш азыктарын өндүрүү технологиясы" кафедрасынын лабораториясына берилген. Органолептикалык лаборатория жана "Атайын микробиология" лабораториясы түзүлгөн. “Консервалоо технологиясы” кафедрасына 2 млн сомдон ашык суммага шаймандар жана аспаптар (Монокулярдык микроскоп В-151, Кургак аба термостаты IF30, УТКБС-50В буу стерилизатору ж.б.) алынды жана Эразмус + долбоорунун форматында бул кафедрага заманбап микробиологиялык лаборатория ачылган.

"Жеңил өнөр жай буюмдарынын технологиясы" кафедрасынын "Материал таануу", "Кийим тигүү технологиясы" лабораториялары, институттун компьютердик класстары заманбап шаймандар жана программалык камсыздоо менен жабдылган лабораториялар жеңил өнөр-жайы үчүн технологдорду жана дизайнерлерди сапаттуу даярдоого мүмкүнчүлүк берет. "Кадрлар индустриясы" ОПБ жогорку ылдамдыктагы тигүүчүлөрдү даярдайт жана тармактын заманбап компьютердик программалары боюнча технологдорду даярдайт.

Институттун окумуштуулары заманбап илимдин актуалдуу көйгөйлөрү: жаратылыш ресурстарын сарамжалдуу пайдалануу, айлана-чөйрөнү коргоо жана ден-соолук, биотехнологиялык изилдөөлөр функционалдык продуктуларды, базальттын негизиндеги композициялык материалдарды өндүрүү жана башкалар боюнча жигердүү иш алып барышат. Алыскы жана жакынкы чет өлкөлөр менен (ММУ, РКТУ, КазМУ, АТУ, МТИПП, Швеция, Германия, Улуу Британия, АКШ ж.б.) биргеликте илимий иштерди аткарышат.

ТИнин профессордук-окутуучулук курамы эл аралык билим берүү программалары, практика, аспирантура аркылуу квалификациясын жогорулатат. Изилдөөчү материалдар монография, Кыргыз Республикасынын ойлоп табууга патенти, рецензияланган илимий журналдарда жарыяланган макалалары, көптөгөн республикалык жана эл аралык илимий-практикалык конференцияларда жарыяланып, өндүрүшкө киргизилген. шилтеме менен

Студенттердин илимий иштери. Институтта жаш илимпоздордун жана студенттердин илимий ишмердүүлүгү үчүн бардык шарттар түзүлгөн. Изилдөө үчүн алар ТИ, "Технолог" ОПБ, кафедралардын лабораторияларында, "Жеңил өнөр жай буюмдарынын технологиясы" кафедраларынын лабораторияларында жана устаканаларында иш алып барышат. Университетте жаш окумуштуулар, аспиранттар жана студенттер үчүн конференциялар үзгүлтүксүз өткөрүлүп, дипломдор тапшырылып, конференциянын материалдарынын жыйнагы жарыяланып турат.

Бүтүрүүчүлөрдүн жумушка орношуусу. ТИнин бүтүрүүчүлөрүнө суроо-талап 80-100% жогору, анткени учурда өлкөнүн тамак-аш жана жеңил өнөр жайы жакшы темп менен өнүгүп жатат. Белгилей кетүүчү нерсе, Кыргызстандын жеңил өнөр жайы эл аралык деңгээлге 30 жылдай гана мурда  түптөлгөн И.Раззаков атындагы КМТУнун "Жеңил өнөр жай буюмдарынын технологиясы кафедрасынын бүтүрүүчүлөрү - технологдордун жана дизайнерлердин аркасында жетишти.

Тарбия иштери студенттерге окууну жана эс алууну сарамжалдуу уюштурууга, жардам көрсөтүүнү; студенттердин социалдык жана тиричилик муктаждыктарын чечүү; сергек жашоо образын жайылтуу; патриоттуулукка тарбиялоо жана позитивдүү улуттук каада-салттарды, өз ара жардамдашууну, кайрымдуулукту сиңирүү; студенттерди маданий жана спорт ишине тартуу; укук бузуулардын алдын алуу боюнча иш-чараларды уюштуруу жана жүзөгө ашыруу; ишембиликтерди уюштуруу жана катышуу, университетти, районду, шаарды жакшыртуу ж.б. камтыйт.

Институтта адистерди даярдоонун сапаты ар дайым мезгилдин талабына жооп берет. Компьютердик технологияны, программалоону жана чет тилдерди билген, фундаменталдык, инженердик жана атайын сабактар ​​боюнча бирдиктүү билимге ээ болгон ТИнин бүтүрүүчүлөрү ишканалардын өндүрүш процессине оңой жана тез көнүп кетишет, ар кандай структуранын (мамлекеттик, жеке) маанилүү тармактарында иштей алышат, өз бизнесин түзүшөт, каалаган деңгээлдеги ишканаларды, уюмдарды жетектөө, ишкер болуу.

Технологиялык Институту  И.Раззаков атындагы КМТУнун структуралык бөлүмдөрүнүн рейтингинде (2018/19) I орунду ээледи шилтеме менен